Blog

👉📝આ લેખમાં આપણે સહકારી બેંક વિશે માહિતી મેળવીશું. સહકારી બેંક એટલે શું? સહકારી બેંકના પ્રકારો કેટલા છે ?તેના ઉપયોગો શું છે ?ભારતના ગ્રામીણ અને અર્ધ શહેરી વિસ્તારોમાં સહકારી બેંક એક મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે .ખાસ કરીને નાના ખેડૂતો, વેપારીઓ અને સામાન્ય લોકોને સરળ રીતે નાણાકીય સેવાઓ પૂરી પાડવામાં સહકારી બેન્કો નો મોટો ફાળો છે .સહકારી બેંકો દેશના નાણાં વ્યવસ્થામાં એક મજબૂત સ્તંભ છે. ખાસ કરીને એવા લોકો માટે જેમને મુખ્ય ધારાને બેંકો માંથી લોન કે સર્વિસ મળવી મુશ્કેલ હોય. જો તમે ખેડૂત છો કે નાના ઉદ્યોગકાર છો કે નાના શહેરોમાં રહેતા હોય તો, સહકારી બેંક તમારા માટે એક સરળ અને લાભદાયક વિકલ્પ બની શકે છે. તો આપણે આ લેખમાં સહકારી બેંક વિશેની વિગતવાર માહિતી મેળવીશું.

✅સહકારી બેંક એટલે શું ?

સહકારી બેંક એ એવી બેંક છે જે સહકારના સિદ્ધાંતો પર ચાલે છે તે ગ્રાહકો દ્વારા ચલાવવામાં આવે છે અને તેમની જરૂરિયાતોને આધારે સેવાઓ આપતી હોય છે

• જેમકે ખાતા ધરાવનાર ગ્રાહકો જ તેના માલિક હોય છે
• એક મેમ્બર બરાબર એક મત હોય છે
• તેનો મુખ્ય હેતુ સહયોગ અને સેવા છે નફો એ મુખ્ય હેતુ નથી,
• નાણાકીય તેમજ કૃષિ વેપાર ભરની જરૂરિયાત માટે લોન આપે છે

❇️સહકારી બેન્કો ના ફાયદા

• સાવ ઓછું એટલે કે ન્યુનત્તમ વ્યાજ દર હોય છે
• નાની લોન લેવા માટે સરળ અને પ્રમાણભૂત પ્રક્રિયા છે
• આ બેન્ક સ્થાનિક લોકોના હિત માટે કામ કરતી હોય છે
• ગામડા અને નાના વેપારીઓ સુધી સેવા પહોંચી શકે છે

❌સહકારી બેન્કો ના ગેરફાયદા

• કેટલીક સહકારી બેંકો નીતિગત રૂપે મજબૂત ન બની શકે
• પર્યાપ્ત ટેકનોલોજી નો અભાવ
• ઓનલાઇન સેવાઓ મર્યાદિત હોય

✅સહકારી બેંકો ના લક્ષણો

1. સભ્યો કે સંસ્થાની માલિકી હોય છે.
2. સભ્યો દદ્વારા પસંદ કરાયેલા ડાયરેક્ટર જ વ્યવસ્થાપન ચલાવે છે
3. સર્વપ્રથમ સેવાઓ જરૂરી છે, ત્યારપછી નફો
4. RBI અને નાબાર્ડ હેઠળ નીતિગત નિયંત્રણ રાખવામાં આવે છે

⏭️સહકારી બેંકો ના મુખ્ય પ્રકાર

1 પ્રાથમિક કૃષિ સહકારી સમાજ

• ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં કામ કરે છે
• ખેડૂતોની ખેતી માટે લોન આપે છે

2. જિલ્લા કેન્દ્રીય સહકારી બેંક

• PACS ને નાણા આપે છે
• આ બેંક જિલ્લા કક્ષાએ કાર્યરત હોય છે

3 .રાજ્ય સહકારી બેંક

• દરેક રાજ્યમાં રાજ્ય સહકારી બેંક હોય છે
• DCCB ને નાણા આપે છે

4. શહેરી સરકારી બેન્ક

• શહેરોમાં વસતા નાના વેપારીઓ ને લોન આપે છે
• રૂપિયા એક લાખથી શરૂ થાય એવા લોકોને ઉપયોગી ખાતાઓ ફલે છે

5. મલ્ટી સ્ટેટ કોઓપરેટીવ બેંક

એકથી વધુ રાજ્યમાં કાર્યરત હોય છે

મોટી સેવાઓ જેમ કે સર્વિસ અને નફો બંને

✅સહકારી બેંક કેવી રીતે કામ કરે છે?

• સભ્ય પોતાની મૂડી કે શેર ફાળવે છે
• તેમના ડિપોઝિટ થકી બેંક પાસે ભંડોળ મળે છે
• તે ભંડોળ થી લોન આપવામાં આવે છે
• વ્યાજમાંથી થતો નફો ફરી સભ્યમાં વિતરણ થાય છે અથવા વિકાસ માટે વપરાય છે
• એક સભ્ય એક મત નો સિદ્ધાંત માન્ય હોય છે

📌📌🛑ઉપયોગી બાબતો

બહુ લોકલ એટલે કે નવી સહકારી બેંક ખોલતી વખતે સાવચેત રહો.

FD કરતા પહેલા બેંક RBI લાયસન્સ ધરાવે છે કે નહીં તે તપાસો .

તમારા ખાતા માટે મોબાઈલ નંબર અપડેટ રાખો .

કેટલીક સહકારી બેંક માં ખોટ કે ગેરવહીવટ ના બનાવો થાય છે.

વધુ વાંચો

SBI મુદ્રા લોન યોજના || કેવી રીતે એપ્લાય કરવું || જરૂરી ડોક્યુમેન્ટ || મુદ્રા લોન ના પ્રકારો || મુદ્રા લોન ના ફાયદા અને ગેરફાયદા વિશે સંપૂર્ણ જાણકારી

ByDharmesh Sarvaiya September 10, 2025

Read More

પાક ધિરાણ અને ખેડૂત વીમા વચ્ચેનો સંબંધ || પાક વીમા સાથેની સુવિધા

ByDharmesh Sarvaiya September 9, 2025

Read More

મુદ્રા લોન લેવા ના ફાયદા અને નુકસાન || mudra loan scheme benifits and drawbacks

ByDharmesh Sarvaiya September 8, 2025

Read More

મુદ્રા લોન પર વ્યાજ દર અને ચૂકવણી ની શરતો 2025 || mudra loan interest rate 2025 || mudra loan 2025/26

ByDharmesh Sarvaiya September 7, 2025

Read More

ઓનલાઇન ફ્રોડ થી બચવા માટે શું કરવું જોઈએ ? || How to Stay Safe From online Frauds

ByDharmesh Sarvaiya September 5, 2025

Read More

લગ્ન પછી મહિલાનું આધારકાર્ડ બદલાવવા માટેની પ્રોસેસ અને ડોક્યુમેન્ટ || Aadhaar Card Update After Marriage 2025/26

ByDharmesh Sarvaiya September 4, 2025

Read More

રહેઠાણ અંગેનું પ્રમાણપત્ર કેવી રીતે કઢાવવું ? || Residence Certificate process 2025/26

ByDharmesh Sarvaiya August 10, 2025

Read More

2025/26 ની નવી આવક મર્યાદા અને ક્રિમિલેયર પર તેની અસર || Creamy layer 2025/26

ByDharmesh Sarvaiya August 9, 2025

Read More

2025 /26 માં ટોપ 5 હાઈ રિટર્ન આપતા મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ || top Five myuchyual Fund in 2025/26

ByDharmesh Sarvaiya August 9, 2025

Read More