શરીરનું વજન ઘટાડવા માટે કરવાના ઉપાયો
પરિચય
આધુનિક જીવનશૈલી અને અપૌષ્ટિક ખોરાકના કારણે વધારે વજન અને જાડાપણાની સમસ્યા વધી રહી છે. વધુ વજનના કારણે હ્રદયરોગ, ડાયાબિટીસ, અને હાઇપરટેન્શન જેવા ગંભીર રોગોની શક્યતા વધી શકે છે. આથી, વજન ઘટાડવું માત્ર આકર્ષક દેખાવ માટે જ નહીં, પણ સ્વાસ્થ્ય માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે. વજન ઘટાડવા માટે યોગ્ય ડાયેટ, કસરત, અને જીવનશૈલીમાં ફેરફાર જરૂરી છે.
શરીરનું વજન ઘણા કારણોસર વધી શકે છે. કેટલાક મુખ્ય કારણો નીચે મુજબ છે:
- આહાર: વધારે કેલોરીયુક્ત ખોરાક ખાવાથી શરીરનું વજન વધે છે.
- વ્યાયામની કમી: શારીરિક પ્રવૃત્તિની કમી પણ વજન વધવાનું એક મોટું કારણ છે.
- જીનેટિક્સ: જિનેટિક્સ પણ વજન વધતા રોકી શકતા નથી.
- હોર્મોનલ અસંતુલન: થાયરોઈડ અને અન્ય હોર્મોનલ સમસ્યાઓ કારણે પણ વજન વધે છે.
- દવાઓ: કેટલીક દવાઓ ખાવાથી પણ વજન વધી શકે છે.
- મનોડિસ્ટર્બન્સ: તણાવ અને ઉદાસીનતાની સ્થિતિમાં પણ લોકો વધારે ખાવા લાગે છે.
- ઉમર: ઉંમર વધવાની સાથે મેટાબોલિઝમ ધીરો થઈ જાય છે, જેનાથી વજન વધે છે.
- નિંદર અપૂરતા: પૂરતી નિંદર ના લેવાથી પણ વજન વધે છે.
શરીરનું વજન નિયંત્રણમાં રાખવા માટે યોગ્ય આહાર, નિયમિત વ્યાયામ, અને સ્વસ્થ જીવનશૈલી જાળવવી જરૂરી છે.
યોગ્ય ખોરાક (ડાયેટ)
- સંતુલિત આહાર
- ભરપૂર પ્રોટીન, તાજા ફળો અને શાકભાજી, અને સંપૂર્ણ અન્ન ગ્રહણ કરવું.
- વિટામિન્સ, મિનરલ્સ, અને ફાઇબરથી ભરપૂર આહાર લેવો.
- કેલોરીનું નિયંત્રણ
- ઉર્જાની આવક અને ખર્ચ વચ્ચેનો સંતુલન જાળવવો.
- અતિશય કેલોરીવાળા ખોરાકથી દૂર રહેવું, જેમ કે જંક ફૂડ, ફાસ્ટ ફૂડ, અને મીઠાઈઓ.
- શાકાહારી ડાયેટ
- શાકાહારી ડાયેટને પ્રાથમિકતા આપવી, કારણ કે તે ઓછું કેલોરીયુક્ત હોય છે.
- વધુ લીલા શાકભાજી, ફળો, ફાઇબર યુક્ત અન્ન ખાવા.
- નિયંત્રિત આહાર સમયમાં
• સવારમાં પોષક નાશ્તો લેવું.
- દર 3-4 કલાકે ઓછો ખોરાક ખાવું, જેથી ભૂખ વધુ લાગે નહીં.
નિયમિત કસરત
- કાર્ડિયો કસરતો
- દોડવું, તેજ હલવું, સાયકલ ચલાવવું, સ્વિમિંગ કરવું જેવી કાર્ડિયો કસરતો.
- રોજ 30-45 મિનિટની કાર્ડિયો કસરત કરવી.
- વજન ઊઠાવવાની કસરત
- જીમમાં વજન ઊઠાવવી અથવા વજનના સાધનો સાથે કસરત કરવી.
- આ કસરતોથી મસલ્સ મજબૂત બને છે અને બેઝલ મેટાબોલિક રેટ વધે છે.
- યોગા અને પિલેટ્સ
- યોગા અને પિલેટ્સ કરવાથી શરીરનું સંતુલન, લવચીકતા, અને મસલ્સ ટોનમાં સુધારો થાય છે.
- પ્રાણાયામ અને ધ્યાન સાથે યોગાની પ્રક્રિયા વધારવી.
- હાઇ ઇન્ટેન્સિટી ઇન્ટર્વલ ટ્રેનિંગ (HIIT)
- HIIT માં ઝડપથી અને તીવ્રતાથી કસરત કરવી અને બાંધણીમાં થોડો આરામ આપવો.
- આથી વધુ કેલોરી બર્ન થાય છે અને મેટાબોલિક રેટ વધે છે.
જીવનશૈલીમાં ફેરફાર
- સંયમ અને નિયમિતતા
- ખોરાક અને કસરતમાં નિયમિતતા જાળવવી.
- તંદુરસ્ત જીવનશૈલી અપનાવવી.
- પ્રમાણમાં ઊંઘ
- રોજ 7-8 કલાકની ઊંઘ જરુરી છે.
- ઊંઘની અછત હોર્મોનના સ્તરે અસંતુલન પેદા કરે છે, જેનાથી વજન વધે છે.
- પાણીનું યોગ્ય સેવન
- રોજ ઓછામાં ઓછું 8-10 ગ્લાસ પાણી પીવું.
- પાણી પીને શરીરમાંથી વિસર્જનની પ્રક્રિયા સુધરે છે અને ભૂખ ઓછો લાગે છે.
- તાણનો નિવારણ
- ધ્યાન, યોગા, અને ગહન શ્વાસ લેવાથી તાણમાંથી મુક્તિ મેળવો.
- તાણ હોર્મોનના સ્તરને અસર કરે છે, જેનાથી વધારે વજન વધે છે.
આયુર્વેદિક ઉપાયો શરીરનું વજન ઘટાડી શકે છે. અહીં કેટલાક આયુર્વેદિક ઉપાય આપવામાં આવે છે:
- ત્રિફળા ચૂર્ણ: ત્રિફળા ચૂર્ણ એક શક્તિશાળી આહારમાં અનુરૂપ છે જે પાચન તંત્રને મજબૂત બનાવે છે અને વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. તે સવારે અને રાત્રે ગરમ પાણી સાથે લેવું.
- મધ અને લીંબુ: સવારે ખાલી પેટ એક ગ્લાસ ગરમ પાણીમાં એક ચમચી મધ અને થોડો લીંબુનો રસ મિક્સ કરીને પીવું.
- ગુંગળુ: ગુંગળુ પાઉડર વજન ઘટાડવામાં ખૂબ અસરકારક છે. તે ચરબીનું વિઘટન કરે છે અને તેનાથી પાચન તંત્ર સુધરે છે.
- મેથી દાણા: મેથીના બીજ રાત્રે પાણીમાં ભીંજવીને સવારે ખાલી પેટ ચાવવી અથવા તે પાણી પીવું.
- આયુર્વેદિક ચા: ગ્રીન ટી, જડીબુટ્ટી ચા અને તુલસી ચા જેવું પીવું, જે ચરબી ઘટાડવામાં મદદરૂપ છે.
- વ્યાયામ: નિયમિત યોગ અને પ્રાણાયામ કરવું, જેમ કે કપાલભાતિ, સૂર્યનમસ્કાર અને ભસ્રિકા.
- હરડ: હરડનો ઉપયોગ પાચન સુધારવા માટે અને શરીરની ચરબી ઘટાડવા માટે કરી શકાય છે.
- સુંદર આહાર: ફળો, શાકભાજી, અને પૂર્ણ અન્નના આહારને પોતાના રોજના આહારમાં શામેલ કરો.
- નિયમિત જીવનશૈલી: યોગ્ય સમય પર સુવું, ઉઠવું, અને નિયમિત તાસીર ખાવું.
આયુર્વેદિક ઉપાય ઉપયોગ કરતા પહેલા આયુર્વેદિક ચિકિત્સકની સલાહ લેવી હંમેશા શ્રેષ્ઠ છે.
વજન ઘટાડવા માટે કેટલાક ફળ ખાસ ફાયદાકારક છે, કારણ કે એ ફળો ઓછા કેલરીયુક્ત, વધુ ફાઇબરવાળા અને પોષક તત્વોથી ભરપુર હોય છે. આ ફળો નીચે મુજબ છે:
- સાફરજન (Apple): ઓછા કેલરી અને વધુ ફાઇબરવાળા આ ફળ ભૂખ નિયંત્રિત કરવામાં મદદરૂપ છે.
- બેરીઝ (Berries): સ્ટ્રોબેરી, બ્લુબેરી, રસ્બેરી અને બ્લેકબેરી ઓછા કેલરી, વધુ ફાઇબર અને એન્ટીઓક્સિડન્ટ્સ ધરાવે છે.
- સંતરા (Orange): વિટામિન C ભરપૂર અને ઓછા કેલરીવાળા આ ફળ તૃપ્તિ આપે છે.
- કેલા (Banana): મધ્યમ કેલરીવાળા, પોટેશિયમ અને ફાઇબર સમૃદ્ધ, અને ભૂખને રોકવામાં મદદરૂપ.
- કિવી (Kiwi): વિટામિન C, વિટામિન K અને ફાઇબરથી ભરપૂર છે.
- તરુચંબી (Grapefruit): ઓછા કેલરીવાળા અને વધારે ફાઇબરવાળા છે.
- પપૈયા (Papaya): પાચક એન્ઝાઇમ ધરાવતું અને ઓછા કેલરીવાળું.
- પેરુ (Guava): વિટામિન C અને ફાઇબરથી ભરપૂર.
- ઝીણી (Pomegranate): પોષક તત્વો અને એન્ટીઓક્સિડન્ટ્સથી ભરપૂર.
- તરબૂચ (Watermelon): હાઇડ્રેટિંગ, ઓછા કેલરીવાળું અને વિશાળ પ્રમાણમાં પાણી ધરાવતું.
આ ફળોને તમારા રોજિંદા આહારમાં શામેલ કરવાથી વજન ઘટાડવામાં મદદ મળી શકે છે.
વજન ઘટાડવાના પ્રયત્નોમાં કેટલીક ફળો ટાળવી જોઈએ કારણ કે એ વધુ કેલરી, વધારે શર્કરા અથવા વધારે કાર્બોહાઇડ્રેટ ધરાવે છે. અહીં કેટલીક એવી ફળો છે જેને ઓછા પ્રમાણમાં ખાવા અથવા ટાળવા જોઈએ: વજન ઘટાડતી સમયે નીચેના ફળો ખાવા ન જોઈએ.
- અંગુર (Grapes): વધુ શુગર અને કેલરી ધરાવતી.
- કેળા (Bananas): મધ્યમ કેલરી અને કાર્બોહાઇડ્રેટ સમૃદ્ધ. નાના માપમાં ખાવા.
- સપોટા (Chikoo/Sapodilla): વધુ શુગર ધરાવતી.
- સીતાફળ (Custard Apple): વધુ કેલરી અને શુગર ધરાવતી.
- કોકમ (Lychee): વધુ શુગર અને કાર્બોહાઇડ્રેટ ધરાવતી.
- આમ (Mango): વધુ શુગર અને કેલરી ધરાવતી. નાના માપમાં ખાવા.
- અનાનસ (Pineapple): મધ્યમ શુગર અને કેલરી ધરાવતી.
- ખજૂર (Dates): વધુ શુગર અને કેલરી ધરાવતી.
- એવોકાડો (Avocado): તાજેતરની ક્યાલોરી સમૃદ્ધ. વધુ પ્રમાણમાં ખાવા ટાળવું.
આ ફળોને ટાળવાને બદલે, આના નાના માપમાં અને ઓછા પ્રમાણમાં ખાવા. વજન ઘટાડવા માટે પોષક તત્વોથી ભરપૂર અને ઓછા કેલરીવાળા ફળો પસંદ કરવું શ્રેષ્ઠ છે.
વજન ઘટાડવા માટે કેટલીક શાકભાજી ખૂબ જ ઉપયોગી છે, કારણ કે એ ઓછા કેલરીયુક્ત, વધુ ફાઇબરવાળી અને પોષક તત્વોથી ભરપૂર હોય છે. કેટલીક એવી શાકભાજી અહીં જણાવેલી છે જે વજન ઘટાડવામાં મદદરૂપ છે:
- પીળા કેળા (Spinach): પોષક તત્વોથી ભરપૂર અને ઓછા કેલરીવાળું.
- બ્રોકોલી (Broccoli): ફાઇબર અને પ્રોટીનથી સમૃદ્ધ, અને કેલરીઓમાં ઓછું.
- ફૂલકોબી (Cauliflower): ફાઇબર અને વિટામિન C ધરાવતી અને ઓછા કેલરીયુક્ત.
- કાકડી (Cucumber): વધારે પાણી ધરાવતી અને ઓછા કેલરીવાળી.
- કમળકાકડી (Zucchini): ઓછા કેલરીવાળી અને પોષક તત્વોથી ભરપૂર.
- બેલમુલક (Bell Peppers): વિટામિન C અને એન્ટીઓક્સિડન્ટ્સ ધરાવતી.
- ટમેટા (Tomatoes): વિટામિન C અને પોટેશિયમ ધરાવતી.
- ગાજર (Carrots): ફાઇબર અને વિટામિન A ધરાવતી.
- બીટ (Beetroot): ફોલેટ અને મિનરલ્સ ધરાવતી.
- લીલાં મસૂર (Green Beans): ફાઇબર અને પ્રોટીનથી ભરપૂર.
- કોબી (Cabbage): પોષક તત્વોથી ભરપૂર અને ઓછા કેલરીવાળી.
- મૂળા (Radishes): ફાઇબર અને પોટેશિયમ ધરાવતી.
- તુલસી પાન (Basil): પોષક તત્વોથી ભરપૂર અને ખૂબ ઓછા કેલરીવાળું.
આ શાકભાજી તમારા રોજના આહારમાં શામેલ કરવાથી વજન ઘટાડવામાં મદદ મળશે. વધુમાં, ભોજનમાં વિવિધતા અને પોષક તત્વો જાળવી રાખવા માટે શાકભાજીની વિવિધતા રાખવી મહત્વપૂર્ણ છે.
વજન ઘટાડવા માટે કેટલાક સરળ અને અસરકારક ઘરેલુ ઉપાયો નીચે મુજબ છે:
- લીંબુ અને મધ: રોજ સવારે ખાલી પેટ એક ગ્લાસ ગરમ પાણીમાં લીંબુનો રસ અને એક ચમચી મધ મિક્સ કરીને પીવું.
- સૂકું જીરું પાણી: રાત્રે એક ચમચી સૂકું જીરું પાણીમાં ભીંજવીને રાખો અને સવારે તેને ઉકાળી, ગાળીને પીઓ.
- ઊસળી આદુ: આદુના ટુકડા પાણીમાં ઉકાળી અને તેને ચા તરીકે પીવો. આ ચરબી ઘટાડી શકે છે.
- કાંદાનો રસ: ખાલી પેટ દરરોજ તાજા કાકડી કે ખીરા ખાવા.
- ધીમા ખાવું: ભોજન ધીમે ધીમે અને સારી રીતે ચાવીને ખાવું.
- જાડા આટા અને મલ્ટિગ્રેન બ્રેડ: બરાબર પોષક અને ઓછા કેલોરીયુક્ત ખોરાક ખાવું.
- પાણી: દિવસમાં પૂરતું પાણી પીવું, જેથી પાચન ક્રિયા સારી રહે અને તૃપ્તિ મળે.
- ફાઇબર યુક્ત ખોરાક: ફળો, શાકભાજી અને ફાઇબર યુક્ત ખોરાકના સેવન કરો.
- મીઠાની માત્રા ઘટાડો: ભોજનમાં મીઠાની માત્રા ઓછો કરો.
- ઉત્કટાસન અને કેળાસન: કેટલાક યોગાસન અને વ્યાયામ કરવો જે ચરબી ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
- હરબલ ચા: તુલસી, પુદીના, અને દાળચીની જેવી ચાઓ નો ઉપયોગ કરો.
- મીઠા અને ફાસ્ટ ફૂડ ટાળો: મીઠા પીણાં અને ફાસ્ટ ફૂડનો જથ્થો ઓછો કરો.
આ ઉપાયોને નિયમિત રૂપે અને અનુશાસિત રીતે અપનાવવા, લાંબા ગાળાના પરિણામો માટે ઉપયોગી રહે છે.
વજન ઘટાડવા માટે વિવિધ પ્રકારની કસરતો ખૂબ અસરકારક હોઈ શકે છે. નીચે કેટલાક મુખ્ય કસરતના પ્રકારો આપવામાં આવ્યા છે:
કાર્ડિયો વર્કઆઉટ્સ:
- જોગિંગ અથવા દોડવું (Jogging or Running): આ કુલ શરીર કસરત છે અને વધુ કેલરી બર્ન કરે છે.
- સાયકલિંગ (Cycling): આ ફિટનેસ સ્તરે આધાર રાખે છે અને પાંગળીને મજબૂત બનાવે છે.
- તેરવું (Swimming): સંપૂર્ણ શરીર કસરત, ઓછી સંઘર્ષવાળી અને વધુ કેલરી બર્ન કરે છે.
- રોપ સ્કિપિંગ (Jump Rope): હૃદયજણક અને સંપૂર્ણ શરીર કસરત.
- ડાન્સિંગ (Dancing): મનોરંજક અને કાર્ડિયો કસરત, જે વધુ કેલરી બર્ન કરે છે.
તાકત વર્કઆઉટ્સ:
- વજન ઉઠાવવું (Weight Lifting): વધુ મસલ તાકત અને મેટાબોલિઝમ વધે છે.
- બોડી વેઇટ કસરતો (Body Weight Exercises): જેમ કે પુશ-અપ્સ, સ્ક્વેટ્સ, અને પ્લેન્ક.
હાઈ ઈન્ટેન્સિટી ઇન્ટરવલ ટ્રેનિંગ (HIIT):
- HIIT વર્કઆઉટ્સ: આ વર્કઆઉટ્સમાં હાઈ ઈન્ટેન્સિટી કસરતોની ટૂંકી સ્પૂર્ટે અને પછી ટૂંકા આરામના સમયગાળા હોય છે. તે વધુ કેલરી બર્ન કરે છે અને મેટાબોલિઝમ વધે છે.
યોગ અને પાયલેટ્સ:
- યોગ (Yoga): હઠ યોગ, વિન્યાસ યોગ અને પાવર યોગ જેવું જે શરીરને મજબૂત બનાવે છે અને મનને શાંત કરે છે.
- પાયલેટ્સ (Pilates): મસલ તાકત અને લવચીકતા માટે ઉપયોગી છે.
કસ્રત ભેગા કરવી:
- સહેલાઈથી ચલાવવું (Brisk Walking): સરળ અને પ્રભાવી કસરત.
- પીડલ સ્પોર્ટ્સ (Team Sports): જેમ કે બાસ્કેટબોલ, ફૂટબોલ અને ટેનિસ.
અન્ય:
- કિકબોક્સિંગ (Kickboxing): આના દ્વારા શક્તિ, દ્રઢતા અને અંતિમ સહનશક્તિ વધારે છે.
- ક્રોસફિટ (CrossFit): વિવિધ કસરતોની મિશ્રણ અને ઉચ્ચ તીવ્રતાવાળી કસરત.
વજન ઘટાડવા માટે નિયમિત રીતે કસરત કરવી અને તેને મજા સાથે જાળવવી મહત્વપૂર્ણ છે. કસરત શરૂ કરતા પહેલાં, હંમેશા તમારા ડોક્ટર અથવા ફિટનેસ નિષ્ણાતની સલાહ લેવી.
અલેપેથીક (પશ્ચિમી) ઉપચાર પદ્ધતિઓમાં વજન ઘટાડવા માટે ઘણા ઉપાયો છે. કેટલાક મુખ્ય અલેપેથીક ઉપાયો નીચે મુજબ છે:
- ડાયેટ રેગિમેન: નિષ્ણાત આહાર તજજ્ઞની સલાહ લેવી અને કેલોરી નિયંત્રણવાળા આહાર અનુસરવો. સામાન્ય રીતે, ઓછા કાર્બોહાઇડ્રેટ, ઓછા ચરબી અને વધુ પ્રોટીનવાળા આહારમાં ધ્યાન આપો.
- વ્હીક્ટ લોસ ડ્રગ્સ: ડોક્ટર દ્વારા નિર્ધારિત કેટલાક દવાઓ ઉપલબ્ધ છે જે વજન ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે, જેમ કે:
- ઓર્લિસ્ટેટ (Alli, Xenical): આ દવા ચરબીના શોષણને અવરોધિત કરે છે.
- ફેનટર્માઇન-ટોપિરામેટ (Qsymia): ભૂખ ઓછો કરવાની અને ચરબી ઘટાડવાની દવા.
- લિરાગ્લુટાઇડ (Saxenda): એક ઇન્જેક્શનલ દવા જે ભૂખ ઘટાડે છે.
- બેરીયેટ્રિક સર્જરી: જ્યારે અન્ય ઉપાયો નિષ્ફળ જાય છે અને દર્દીનું વજન ખૂબ વધારે હોય છે, ત્યારે બેરીયેટ્રિક સર્જરી એક વિકલ્પ હોઈ શકે છે. કેટલાક પ્રચલિત પ્રકારો છે:
- ગેસ્ટ્રિક બાયપાસ: આ સર્કલ રિડક્શન સર્જરી છે જે પેટને નાના ભાગમાં વહેંચે છે.
- લેપરસ્કોપિક બેન્ડિંગ: પેટની પર બેન્ડ મૂકવો.
- સ્લીવ ગેસ્ટ્રેક્ટોમી: પેટના મોટા ભાગને કાપીને કાઢી નાખવો.
- વ્યાયામ: નિયમિત શારીરિક પ્રવૃત્તિમાં સામેલ થવું, જેમ કે મકાન, દોડવું, કેડિયો વર્કઆઉટ, વજન ઉઠાવવું, વગેરે.
- થેરાપી: કૌન્સેલિંગ અને બેહેવિયરલ થેરાપી પણ વજન ઘટાડવામાં મદદરૂપ હોઈ શકે છે, ખાસ કરીને જ્યારે મનોવૈજ્ઞાનિક કારક છે.
- સપ્લિમેન્ટ્સ: ડોક્ટરની સલાહ મુજબ, કેટલાક વિટામિન અને મિનરલ્સના સપ્લિમેન્ટ્સ લઇ શકાય છે, જેમ કે વિટામિન ડી, કેલ્શિયમ, અને ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ્સ.
આ ઉપાયોને અપનાવતા પહેલાં હંમેશા યોગ્ય ડોક્ટરની સલાહ લેવી જરૂરી છે.
વજન ઘટાડતા સમયે માનસિક સ્થિતિ મજબૂત રાખવી ખૂબ મહત્વપૂર્ણ છે, કારણ કે પોઝિટિવ માનસિક અભિગમ અને મનનો શાંતિપૂર્ણ અવસ્થા આ પ્રક્રિયામાં સફળતા માટે જરૂરી છે. નીચે આ માટે કેટલાક મહત્વપૂર્ણ ઉપાયો આપવામાં આવ્યા છે:
1. યથાર્થવાદી લક્ષ્ય ગોઠવો (Set Realistic Goals):
વજન ઘટાડવા માટે યથાર્થવાદી અને પ્રાપ્ત કરી શકાય તેવા લક્ષ્યો રાખો. આનાથી પ્રોત્સાહન અને મૂડની સ્થિતિ સારી રહે છે.
2. ધૈર્ય રાખો (Be Patient):
વજન ઘટાડવા માટે સમય લાગી શકે છે. તાત્કાલિક પરિણામો ન આવે તો નિરાશ ન થાઓ, પરંતુ પોતાને ટકાવી રાખો.
3. આપણા જીવનની અનુમતિ આપો (Allow Flexibility):
ક્યારેક દિવસો એવું હોઈ શકે કે તમે તમારા આયોજિત આયોજનને અનુસરતા ન હોવ. એ સમયે આપમેળે માફ કરો અને ફરીથી શરૂ કરો.
4. સ્ત્રોતો અને સપોર્ટ શોધો (Seek Support):
મિત્રો, પરિવાર, અથવા સમુહમાંથી સહાય મેળવવી. તેનાથી તમે વધુ પ્રેરણા મેળવી શકો છો અને સ્ત્રોતો મળી શકે છે.
5. ધ્યાન અને યોગ (Meditation and Yoga):
ધ્યાન અને યોગ મનને શાંત રાખવામાં મદદ કરે છે અને તણાવને ઘટાડે છે.
6. પોઝિટિવ સેલ્ફ-ટોક (Positive Self-Talk):
નકારાત્મક વિચારોને દૂર કરો અને પોઝિટિવ સેલ્ફ-ટોકનો અભ્યાસ કરો. પોતાની પ્રગતિ માટે પોતાને બિરદાવો.
7. મનોવિજ્ઞાનિક ટેકનોલોજીઓ (Behavioral Techniques):
મનોવિજ્ઞાનિક ઉપાયો, જેમ કે સ્નેહમય સંકેતો, અથવા “રિવોર્ડ સિસ્ટમ” તમારા જીવનમાં ઉમેરો. જ્યારે તમે નાના લક્ષ્યો પ્રાપ્ત કરો છો, ત્યારે તમારું મનોબળ વધારવા માટે પોતાને કંઈક ઇનામ આપો.
8. પોષણ અને આહાર વિશે જાગૃતિ (Awareness about Nutrition and Diet):
પોષણ અને સારા આહાર વિશે જાણકારી મેળવો. તમે શું ખાવા જોઈએ તે વિશે જાગૃત રહો.
9. એન્જોય કરો (Enjoy the Process):
કસરત અને આહારપ્રણાલી આનંદપ્રદ બનાવો. નવી રેસીપીઝ અજમાવો, મનોરંજક કસરત પસંદ કરો અને આ પ્રક્રિયા નો આનંદ માણો.
10. પૂરતી નિંદર:
સમર્પિત અને પૂરતી નિંદર મેળવવી. નિંદરની અપૂરતા તણાવ અને ભૂખને વધારી શકે છે.
11. પ્રોત્સાહન વધારતા કોટ્સ અને મંત્રો:
પ્રોત્સાહક કોટ્સ અને મંત્રો તમારા દિવસમાં ઉમેરો. તમારા લક્ષ્યો તરફ ચિંતનને ધ્યાનમાં રાખો.
12. વ્યક્તિગત સિદ્ધિઓનું નિમિત્તમ મનાવવું:
તમારી પ્રગતિ માટે પોતાને બિરદાવો અને નાના-મોટા લક્ષ્યોની સિદ્ધિઓનું નિમિત્તમ મનાવો.
માનસિક રીતે મજબૂત રહેવું અને પોઝિટિવ અભિગમ રાખવો વજન ઘટાડવા માટે એક મોટો ભાગ છે.
વજન ઘટાડવું એ એક લાંબા સમય સુધી ચાલતી પ્રક્રિયા છે. ખોરાકમાં સુધારો, નિયમિત કસરત, અને યોગ્ય જીવનશૈલી અપનાવીને તમે સ્વસ્થ અને તંદુરસ્ત જીવન જીવી શકો છો. વધુ વજનને ઓછું કરવું માત્ર આકર્ષક દેખાવ માટે જ નહીં, પણ સ્વાસ્થ્ય માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે. શરીર પર દબાણ ન લાવીને ધીરજપૂર્વક અને સાવધાનીપૂર્વક ઉપાયો અપનાવો, જેથી સ્વસ્થ અને મજબૂત શરીર પ્રાપ્ત કરી શકો.